W lipcu Stowarzyszenie zrealizowało wymianę młodzieżową dla osób z całej Europy zainteresowanych tematyką ekologii oraz będących aktywnymi członkami swoich lokalnych społeczności. Do Lewina Kłodzkiego na Dolnym Śląsku przyjechało 30 osób z Litwy, Macedonii Północnej, Chorwacji, Włoch oraz Polski, by szkolić się, dzielić doświadczeniem i wiedzą, poznać kultury innych państw i, co najważniejsze, nawiązać nowe przyjaźnie.
Ów lipcowy tydzień był dla wszystkich praco- i czasochłonny: harmonogram był wypełniony od rana zajęciami oraz sesjami dydaktycznymi, a wieczorami poszerzaliśmy horyzonty dzięki aktywnościom kulturalnym. Uczestnicy w ciągu zajęć pogłębiali swoją wiedzę między innymi w zakresie aktualnych zagrożeń dla środowiska (ich przyczyn, skutków) i dyskutowali o sposobach zapobiegania poszczególnych z nich. Zostały szerzej omówione zasady 5R (refuse, reduce, reuse, recycle, rot) i praktyki ruchu bezodpadowego życia (zero waste) oraz jak je efektywnie i systematycznie wprowadzać w życie. Przy okazji omówiliśmy tak zwany ‘koszyk zero waste’ – zebrane przez Stowarzyszenie pokazowe przedmioty codziennego użytku, które pomagają nam ograniczać wytwarzanie odpadów, tj. kubeczek menstruacyjny, materiałowe waciki do demakijażu, czy butelki i kubki termiczne. Uczestnicy w swoich grupach narodowych przygotowali i przedstawili reszcie uczestników statystyki dotyczące gospodarki odpadowej w ich krajach. Z ich pracy wynikło, że najlepiej z odpadami radzi sobie nasz wschodni sąsiad – Litwa: z 444kg wytwarzanych śmieci na osobę w przeciągu roku, aż 50% poddawana jest recyklingowi oraz kompostowaniu. Chorwacja radzi sobie równie dobrze – jej mieszkańcy odzyskują 44,5% surowców wtórnych. Polska grupa przekazała także pozostałym uczestnikom wymiany statystykę z roku 2018, w którym 434 mln kg odpadów zostało wwiezionych na teren naszego kraju, celem przechowywania oraz utylizacji. Był to wzrost aż o 60% w porównaniu do wcześniejszego roku oraz powodem częstych pożarów na terenach wysypisk śmieci. Na późniejszym etapie, również w grupach narodowych zostały opracowane przykłady dobrych praktyk na drodze do bardziej odpowiedzialnego ekologicznie społeczeństwa z każdego kraju uczestniczącego w wymianie:
- Włosi opowiedzieli m.in. historię organizacji Altromercato, która zaistniała na rynku włoskim pod koniec lat 80 XX wieku, jako kooperatywa handlowa. Pod koniec wieku przekształciła się w sieć tzw. worldshopów, które promują produkty Fair Trade i ogólnie rozumiany sprawiedliwy handel.
- Uczestnicy z Chorwacji przedstawili przykład miejskich pojemników na odpady organiczne, które pojawiły się w największych miastach, by ich mieszkańcy mogli uczestniczyć, nie do końca aktywnie, w procesie kompostowania.
- Litewska organizacja ‘Maisto bankas’ (pl. Banki Żywności) uratowała przed zmarnowaniem się ze sklepowych półek łącznie 4903 ton żywności.
- Polscy uczestnicy mówili o skutecznych kampaniach medialnych, np. ‘z własnym kubkiem’ oraz ‘tu pijesz bez słomki’ oraz dużej popularności grup lokalnych na portal Facebook ‘Uwaga, śmieciarka jedzie’ (ogłoszenia sprzedaży/ wymiany rzeczy).
- Macedończycy opowiadali o małych lokalnych przykładach działań, jak wymienialniki książek i podręczników wśród uczniów i studentów, co raz bardziej dostępnych elektronicznych biletach komunikacji miejskiej.
Liderzy pozytywnej zmiany ekologicznej udali się również na spacer by w pięknych okolicznościach przyrody zastanowić się również nad jej znaczeniem w życiu codziennym, ale na psychologicznym poziomie. Wykorzystano do tego tak zwaną metodę ‘Wilderness therapy’, która pozwoliła uczestnikom dokonać refleksji nad trudnościami z jakimi się w życiu codziennym mierzą. Drugą okazją do wyjścia w naturę była gra miejsca, której podstawą była karta różnorodnych zadań do wykonania, na przykład poprawnie posegregowanie przygotowanych śmieci zgodnie z kategoriami recyklingu, czy też odgadnięcie haseł w ekologicznej zabawie „tabu”. Młodzież dyskutowała o aktywizmie na rzecz środowiska. By lepiej przeprowadzić dyskusję i wzbudzić w uczestnikach motywację do działania, grupowo uczestnicy opracowali krótkie opisy sylwetek takich aktywistów, jak Greta Thunberg, czy Xiuhtezcatl Martinez. Pojawił się wtedy temat radykalnego aktywizmu, jakie kroki podejmować, aby nasze działania na rzecz ekologii były bardziej efektywne i angażowały co raz więcej ludzi. Zajęciem wzbudzającym kreatywność liderów pozytywnej ekologicznej zmiany było przygotowanie swojej maski antysmogowej, używając zebranych wcześniej śmieci, np. papierków po słodyczach oraz roślin oraz opowiedzenie reszcie grupy, jaka myśl stała za pomysłem wykonawcy. Jednym z celów spotkania młodzieży było nauczenie jej owocnego planowania i mądrego zarządzania projektem. Zadaniem uczestników po powrocie do ich domów było wcielenie w życie projektu zaplanowanego podczas wymiany w Polsce. Omówiona została definicja projektu, jego fazy, jakie cechy wyróżniają udany projekt oraz przedstawiona została metoda SMART. Młodzież analizowała również strategie promowania projektów w mediach społecznościowych na konkretnych przykładach. Młodzież zaplanowała swoje projekty w grupach narodowych, by mogli się wspierać w ich realizacji – czas na ich wykonanie mają do końca września, zobaczymy jak im pójdzie 😉
